3 lutego 2011 roku Sejm uchwalił ustawę o ustanowieniu dnia 1 marca Narodowym Dniem Pamięci "Żołnierzy Wyklętych". Jest to święto państwowe, którego główną ideą jest uczczenie żołnierzy antykomunistycznego podziemia niepodległościowego, próbujących przeciwstawić się wprowadzeniu w Polsce ustroju totalitarnego na wzór panującego w Związku Radzieckim.

 

 

 

Powojenne władze różnymi metodami próbowały wprowadzić nowy ustrój, a tych którzy czynnie im się przeciwstawiali skazać na fizyczne unicestwienie, a w najlepszym razie złamać ich opór poprzez długoletnie więzienie i inne szykany. Ważnym elementem, mającym złamać opór społeczeństwa polskiego była szeroko zakrojona akcja propagandowa, której jednym z celów było szkalowanie, zohydzanie żołnierzy podziemia, uczynienie z nich niemieckich kolaborantów, szpiegów wrogich mocarstw zachodnich czy wreszcie pospolitych bandytów,  w rezultacie zaś skazanie ich na polityczny i historyczny niebyt. Dlatego też, ukute przed laty, określenie „Żołnierze Wyklęci” najlepiej chyba opisuje sytuację polskich patriotów niechcących władzy komunistycznej w Polsce.  

Powojenna konspiracja niepodległościowa była – aż do powstania Solidarności – najliczniejszą formą zorganizowanego oporu społeczeństwa polskiego wobec narzuconej władzy. W roku największej aktywności zbrojnego podziemia, 1945, działało w nim bezpośrednio 150-200 tysięcy konspiratorów, zgrupowanych w oddziałach o bardzo różnej orientacji. Dwadzieścia tysięcy z nich walczyło w oddziałach partyzanckich. Kolejnych kilkaset tysięcy stanowili ludzie zapewniający partyzantom aprowizację, wywiad, schronienie i łączność. Doliczyć trzeba jeszcze około dwudziestu tysięcy uczniów z podziemnych organizacji młodzieżowych, sprzeciwiających się komunistom. Łącznie daje to grupę ponad pół miliona ludzi tworzących społeczność Żołnierzy Wyklętych. Ostatni „leśny” żołnierz ZWZ-AK, a później WiN – Józef Franczak „Laluś” zginął w walce w październiku 1963 roku.

 

 

Data obchodów Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” nie jest przypadkowa.

1 marca 1951 roku w warszawskim więzieniu na Mokotowie strzałem w tył głowy zostali zamordowali przywódcy IV Zarządu Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość – ppłk. Łukasz Cieplińskiego i sześciu jego współpracowników: Józef Batory, Franciszek Błażej, Karol Chmiel, Mieczysław Kawalec, Adam Lazarowicz, Józef Rzepka. Tworzyli oni ostatnie kierownictwo ostatniej ogólnopolskiej organizacji konspiracyjnej będącej w prostej linii  kontynuacją  Armii Krajowej.

 

W ramach obchodów Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” w roku 2014,  w Zespole Szkół Gastronomicznych w Białymstoku została przygotowana i zaprezentowana  mini wystawa ukazująca w głównej mierze sylwetki żołnierzy podziemia, ze szczególnym uwzględnieniem tych którzy walczyli na Podlasiu. Została ona przygotowana przez nauczyciela historii Wojciecha Brańskiego, przy współpracy Pana Arkadiusza Noskowicza. Główny materiał źródłowy przedstawiony na wystawie pochodził z publikacji edukacyjnych Instytutu Pamięci Narodowej.

Ponadto poczet sztandarowy szkoły wraz z opiekunem uczestniczył w tej części obchodów Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” w Białymstoku, których organizatorem był Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku. 

 

 

Poniżej można zapoznać się z materiałami z wystawy, do czego serdecznie zachęcam i zapraszam.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

##############################