Międzynarodowa Konferencja Naukowa

„Poszukiwanie Pamięci i Dialog - Białystok 65 Lat Później”

 17 maja grupa uczniów klasy I TE Zespołu Szkół Gastronomicznych  pod opieką pana Wojciecha Brańskiego wzięła udział w II Sesji Międzynarodowej Konferencji Naukowej „Poszukiwanie Pamięci i Dialog - Białystok 65 Lat Później”  nawiązującej  do 65 rocznicy Powstania w Getcie Białostockim. Organizatorem konferencji była Polsko - Francuska Fundacja Nowych Praktyk Demokratycznych im. Michela de Montaigne mająca siedzibę w Białymstoku. Honorowym przewodniczącym konferencji był profesor Samuel Pisar ocalony z Auschwitz, Białostoczanin, dzisiaj światowej sławy prawnik, pisarz, doradca przywódców europejskich i amerykańskich prezydentów.

Symbolem Konferencji jest złamana kopuła Wielkiej Synagogi w Białymstoku spalonej przez Nazistów z 2000 żydowskich mężczyzn, kobiet i dzieci - połączona z różą pamięci i nadziei na przyszłość.
Zapraszam do zapoznawania się relacją z II Sesji Konferencji.

Sesja, w której wzięliśmy udział nosiła tytuł „ Białostoccy Żydzi na Świecie. Szukając domu…”. Sesji przewodniczyli prof.  Jerzy Nikitorowicz  z Uniwersytetu w Białymstoku oraz dr Alexandre Kurc przedstawiciel organizatora.

 Profesor Samuel Pisar – honorowy przewodniczący Konferencji

 Profesor  Jerzy Nikitorowicz – jedna z osób prowadzących Sesję

Doktor Alexandre Kurc – współprowadzący Sesję (z lewej)
oraz prof. Michele Tauber z Uniwersytetu w Paryżu.

Jako pierwsza głos zabrała pani profesor Hanna Malewska-Peyre z referatem zatytułowanym „Tożsamość kulturowa ocalonych Żydów”, w którym omawiała wyniki prowadzonych przez siebie badań dotyczących tożsamości kulturowej Żydów polskiego pochodzenia mieszkających we Francji.

 Profesor Hanna Malewska-Peyre (z prawej)

Kolejny referat wygłoszony przez profesor Uniwersytetu w Paryżu panią Michele Tauber odnosił się do twórczości izraelskiego pisarza Aarona Appelfelda a w szczególności do jego noweli opublikowanej w 2005 roku noszącej tytuł „ Polska, zielony kraj”. Jest to historia urodzonego w Izraelu - Yaakova Feina, którego rodzice ocaleli z Shoah, a który nigdy nie chciał słyszeć o ich przeszłości, ale po ich śmierci, zaczyna faktycznie odczuwać pustkę w swoim życiu i wyjeżdża do Polski w poszukiwaniu rodzinnej historii, a zarazem swoich żydowskich korzeni.

 Profesor Michele Tauber, Universite Paris VIII

Następny mówca profesor  Gustaw Kerszman z  Danii poruszył problem integracji i edukacji na przykładzie gimnazjum Józefa Zeligmana mieszczącego się w Białymstoku przy dzisiejszej ulicy Sienkiewicza.

 Grand Hotel (przed I wojną światową)
- w okresie międzywojennym siedziba Gimnazjum Józefa Zeligmana

Józef Zeligman współwłaściciel i dyrektor prywatnego gimnazjum w Białymstoku uznawał za sprawę pierwszorzędnej wagi przełamanie barier oddzielających wyznawców różnych religii. Uważał, że wielką rolę powinna tu spełniać wspólna edukacja.

Gustaw Kerszman – prof. dr hab., urodził się w Warszawie w 1932 r. Do roku 1943 mieszkał z rodzicami w Białymstoku. Po wkroczeniu Niemców przebywał w Gettcie Białostockim. W 1943 rodzina wyjechała do Warszawy, gdzie ukrywała się na aryjskich papierach. Ojciec wkrótce zginał. Przeżycia wojenne Gustaw Kerszman opisał w książce „Jak ginąć to razem”. Po wojnie Gustaw Kerszman mieszkał w Łodzi i ukończył mikrobiologię  na Uniwersytecie Łódzkim. Tam też pracował w Katedrze Mikrobiologii uzyskując doktorat a następnie habilitację. W 1969 r. wyemigrował do Danii. Do emerytury w roku 2002 wykładał biologię molekularna na Uniwersytecie w Roskilde.

 Profesor Gustaw Kerszman

Ewa Kracowska i Jacob Kagan przedstawili okoliczności powstania i funkcjonowanie Kiriat Białystok - osiedla położonego niedaleko Jerozolimy a nawiązującego do tradycji białostockich Żydów. Ewa Kracowska jako szesnastoletnia dziewczyna brała udział w powstaniu w białostockim getcie. Jest jedną z nielicznych ocalałych z pogromu osób. Po wojnie osiedliła się w Łodzi, a następnie w latach 60-tych wyjechała do Izraela. Jacob Kagan pełni  obecnie funkcję przewodniczącego Kiriat Białystok.

Jacob Kagan i Ewa Kracowska podczas obchodów
65 rocznicy wybuchu w białostockim getcie
– Białystok sierpień 2008

Jako kolejny głos zabrał profesor Karol Penson związany z Uniwersytetem Piotra i Marii Curie w Paryżu, który przedstawił kilka refleksji o losach polskich Żydów. Swoje rozważania oparł na przykładzie nieformalnych spotkań przedstawicieli diaspory żydowskiej odbywających się corocznie w Szwajcarii.

 Profesor Karol Penson (z prawej) oraz prof. Michele Tauber

Ostatnim punktem Sesji była projekcja filmu dokumentalnego „Do zobaczenia za rok w Jerozolimie” autorstwa Wojciecha Olejniczaka reprezentującego Fundację TRES z Poznania. Film jest relacją z projektu kulturowego o relacjach polsko-żydowskich. Jego kanwą jest historia deportacji polskich Żydów z terenu Niemiec do nadgranicznego, polskiego miasteczka Zbąszyń. Miała ona miejsce w październiku 1938 roku.

Wojciech Olejniczak – ur. 1961 r., artysta plastyk,
absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu

 Sesja, w której uczestniczyliśmy odbywała się w siedzibie Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku. Towarzyszyła jej m.in. wystawa fotograficzna przedstawiająca miejsca ważne dla białostockich Żydów w okresie międzywojennym oraz ich obraz po zniszczeniach wojennych.

Uczniowie ZSG – uczestnicy konferencji: Tomek, Rafał, Edyta, Łukasz, Damian

Złamana kopuła Wielkiej Synagogi w Białymstoku – pomnik upamiętniający tragedię 2000 Żydów spalonych żywcem przez hitlerowców 27 czerwca 1941 roku – symbol Konferencji. Pomnik umiejscowiony w miejscu spalonej synagogi na ulicy Supraskiej (za budynkiem PZU)